โควิด การล้างมือ ใช้เจลแอลกอฮอล์ปลอดภัยถึงขนาดไหน

กรมควบคุมโรค เตือนประชาชนทุกโซนพื้นที่ ดูแลความสะอาดมือ โควิด การล้างมือ ลดความเสี่ยงต่อการแพร่กระจายเชื้อโควิค-19 เนื่องจากเป็นตัวกลางสำคัญนำเชื้อมาติดและแพร่เชื้อให้คนอื่น ย้ำการล้างมือบ่อยๆ ยิ่งให้ผลดีช่วยตัดวงจรชีวิตเชื้อไม่ให้แพร่กระจายต่อ การล้างที่ได้ผลและเป็นที่ยอมรับทั่วโลก คือ ล้างด้วยสบู่และน้ำ ฟอกมือและล้างให้นานกว่า 20 วินาที และล้างด้วยแอลกอฮอล์ 70% ในรูปเจลหรือสเปรย์ โดยต้องใช้ขณะมือแห้งและไม่เปื้อนคราบสกปรก จะทำให้เชื้อไวรัสโควิด 19 ตายทุกสายพันธุ์

การกลายพันธุ์ของเชื้อไวรัสโควิด-19 ในครั้งนี้ เนื่องจากมีการกลายพันธุ์ของยีนมากถึง 50 กว่าตำแหน่ง โดย 32 ตำแหน่งเกิดขึ้นบนโปรตีนหนามแหลม หรือที่เรียกว่า Spike Protein ซึ่งเป็นโปรตีนที่ไวรัสใช้ในการเข้าสู่เซลล์ของร่างกายมนุษย์ ซึ่งพบมากกว่าทุกสายพันธุ์ และมากกว่าสายพันธุ์เดลตา ถึง 2 เท่า และพบการกลายพันธุ์ที่ส่วนตัวรับ ซึ่งไวรัสใช้จับยึดกับเซลล์ของคนเราถึง 10 ตำแหน่ง

เชื้อโควิดกลายพันธุ์ชนิดใหม่ที่องค์การอนามัยโลก (WHO) ประกาศให้เป็นสายพันธุ์ระดับที่น่ากังวล (Variants of Concern: VOC) สายพันธุ์ใหม่ล่าสุด โควิดสายพันธุ์ B.1.1.529 หรือ โอไมครอน Omicron ถูกรายงานว่าพบครั้งแรกในแอฟริกาใต้ ปัจจุบันพบว่ามีการระบาดแล้วกว่า 57 ประเทศทั่วโลก

อาการของโควิดกลายพันธุ์โอไมครอน

อาจมีอาการไม่สบายแค่ 1-2 วัน
จมูกยังสามารถได้กลิ่น ลิ้นรับรสได้ดี
ไม่ค่อยมีไข้
รู้สึกล้า และปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ
มีอาการไอเล็กน้อย ระคายคอ
อาการยังไม่ชัดเท่าสายพันธุ์อื่น
ผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน โรคหัวใจ หากติดเชื้ออาจทำให้มีอาการรุนแรง
อาการโดยรวม เบื้องต้นพบว่าไม่รุนแรง สามารถรักษาที่บ้านได้

รู้จักแอลกอฮอล์ประเภทต่างๆ

แอลกอฮอล์มีคุณสมบัติเป็นสารต้านจุลชีพ ได้แก่ ไวรัส แบคทีเรีย และเชื้อราโดยสามารถฆ่าหรือหยุดยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อได้ จึงสามารถใช้ในการทำความสะอาดและฆ่าเชื้อบนผิวหนังและพื้นผิวต่างๆ

แอลกอฮอล์มีหลายประเภทขึ้นอยู่กับลักษณะโครงสร้างทางเคมี ได้แก่

เอทานอล และไอโซโพรพานอล เป็นแอลกอฮอล์ที่ใช้กับมนุษย์ เพื่อการอุปโภคและบริโภค โดยเอทานอลเป็นแอลกอฮอล์ที่พบในสุรา สามารถใช้ได้ทั้งภายนอกและรับประทาน มีราคาสูงที่สุดเมื่อเทียบกับแอลกอฮอล์ประเภทอื่น ส่วนไอโซโพรพานอล เป็นแอลกอฮอล์ที่ใช้ภายนอกเท่านั้น เช่น ใช้ล้างแผล

เมทานอล เป็นแอลกอฮอล์ที่ใช้ในอุตสาหกรรมเชื้อเพลิง เป็นตัวทำละลายในอุตสาหกรรมสีและเป็นสารตั้งต้นในอุตสาหกรรมพลาสติก

แอลกอฮอล์ทั้ง 3 ชนิดมีลักษณะคล้ายกันคือเป็นของเหลว ใส ไม่มีสี ระเหยง่าย และไวไฟ สิ่งที่ต่างกันคือกลิ่น

“ไอโซโพรพานอลที่ล้างแผลมีกลิ่นฉุน ส่วนเอทานอลและเมทานอลมีกลิ่นอ่อนๆ จึงทำให้แยกด้วยประสาทสัมผัสยาก”

แอลกอฮอล์ที่ใช้งานในโรงพยาบาลมี 2 ชนิด คือ

เอทิลแอลกอฮอล์ (ethyl alcohol หรือ ethanol)
ไอโซโพรพิลแอลกอฮอล์ (Isopropyl alcohol)

แอลกอฮอล์ทั้ง 2 ชนิดเป็นของเหลว ไม่มีสี ระเหยได้ที่อุณหภูมิห้อง ไม่มีฤทธิ์ตกค้าง แอลกอฮอล์จะมีประสิทธิภาพในการทำลายได้ทั้งเชื้อแบคทีเรีย เชื้อวัณโรค เชื้อรา และไวรัส เมื่อมีความเข้มข้นประมาณ 70-90% โดยปริมาตร โดยเอทิลแอลกอฮอล์จะทำลายเชื้อไวรัสได้ดีกว่าไอโซโพรพิลแอลกอฮอล์

ในสถานการณ์โควิด-19 แพร่ระบาด เจลแอลกอฮอล์ หรือ เจลล้างมือ คือ ไอเทม หรือ สิ่งที่ขาดไม่ได้ เพราะ ‘เจลแอลกอฮอล์’ เป็นของสำคัญที่หลายคนพกติดตัวในช่วงเวลานี้ โดยแพทย์ระบุว่า สำคัญไม่น้อยไปกว่าหน้ากากอนามัยเลยทีเดียว เพราะการใช้ชีวิตประจำวันส่วนใหญ่ หลีกเลี่ยงไม่ได้ที่จะต้องหยิบจับและสัมผัสสิ่งของอยู่เสมอ ซึ่งบางครั้งไม่สามารถหาสบู่หรือน้ำสำหรับล้างมือได้ทันที เจลแอลกอฮอล์จึงกลายเป็นสิ่งที่ใช้ทดแทนได้ดีที่สุด

เชื้อไวรัสโควิด 19 สายพันธุ์เดลต้า (Delta) เชื้อจะออกมากับสารคัดหลั่ง เช่น ละอองน้ำลายหรือเสมหะของผู้ติดเชื้อทั้งที่มีอาการและไม่มีอาการป่วย เชื้อสายพันธุ์นี้ติดต่อกันง่ายมากในช่วงเวลาอันสั้น และแพร่ได้เร็วกว่าไวรัสโควิด 19 สายพันธุ์อื่น ผู้ติดเชื้อ 1 คน สามารถแพร่เชื้อให้คนอื่นๆ ที่อยู่ใกล้ต่อไปอีก 6 - 8 คน และขยายวงต่อๆ ไปอีก

การล้างมือบ่อยๆ มีความสำคัญมากในการต่อสู้กับเชื้อไวรัสโควิด-19 โดยผลจากการสอบสวนโรคในผู้ป่วย/ผู้ติดเชื้อโควิด 19 พบสาเหตุหลักติดเชื้อมาจากการสัมผัส ดังนั้นมือจึงเป็นอีกตัวกลางสำคัญทั้งรับเชื้อโควิด 19 มาให้ตัวเองและนำเชื้อไปติดคนอื่น การล้างมือจะเป็นการตัดตอนการแพร่กระจายได้ดีมาก ช่วยลดจำนวนผู้ติดเชื้อลงได้ ยิ่งลดได้มากเท่าใด จะทำให้สามารถควบคุมและยุติการระบาดภาพรวมได้เร็วขึ้น

เก็บรักษาแอลกอฮอล์อย่างไรให้อยู่นาน

แอลกอฮอล์เป็นสารที่ระเหยง่ายในอุณหภูมิห้อง ดังนั้นจึงควรดูแลเรื่องการจัดเก็บและใส่ใจเลือกบรรจุภัณฑ์ที่เหมาะสม

“การบรรจุแอลกอฮอล์ในขวดปั๊มที่มีรูขนาดใหญ่จะทำให้แอลกอฮอล์ระเหยง่ายกว่าขวดสเปรย์ ควรเก็บแอลกอฮอล์ไว้ในภาชนะที่มีฝาปิดให้แน่น ไม่เปิดฝาทิ้งไว้หรือทิ้งไว้กลางแดดเป็นเวลานาน หากเปิดใช้งานแล้วหรือมีการแบ่งบรรจุใส่ภาชนะอื่น ก็จะทำให้วันหมดอายุเปลี่ยนไป”

ระยะเวลาการใช้งานขึ้นอยู่กับสิ่งแวดล้อม แนะว่า “ถ้าใส่กระเป๋าและอยู่ในห้องทำงานที่มีเครื่องปรับอากาศ จะใช้ได้ประมาณ 6 เดือน ถ้าอยู่นอกอาคารใช้ได้ 3 เดือน ไม่ควรวางแอลกอฮอล์ไว้ในรถ เพราะแอลกอฮอล์สามารถระเหยฟุ้งกระจายภายในห้องโดยสาร ถ้าเจอไฟแช็กหรือจุดชาร์จแบตเตอรี่จะทำให้เกิดประกายไฟและเป็นอันตรายได้”

การใช้เจลแอลกอฮอล์อย่างไร ? ให้ช่วยป้องกันโควิด-19

เจลแอลกอฮอล์ที่ฆ่าเชื้อไวรัสโควิด-19 ได้ต้องมีความเข้มข้น 70% ขึ้นไป ให้สังเกตที่ข้างบรรจุภัณฑ์
เมื่อเปิดใช้แล้ว จะมีอายุการใช้งานประมาณ 28 วัน เพราะความเข้มข้นจะต่ำลงจนไม่สามารถฆ่าเชื้อไวรัสได้
เมื่อทาเสร็จแล้ว ควรรอให้เจลแห้งก่อน เชื้อไวรัสจึงจะตายสนิท
ส่วนผสมต้องเป็น ‘เอทิลแอลกอฮอล์ (Ethyl alcohol)’ เท่านั้น ให้ระวังเจลปลอมที่นำ ‘เมทิลแอลกอฮอล์ (Methyl alcohol)’ มาใช้เป็นส่วนผสม เพราะเป็นสารที่มีพิษต่อร่างกายอย่างรุนแรง ห้ามนำมาใช้โดยเด็ดขาด
แนะนำให้ซื้อขวดใหญ่ แล้วนำมาถ่ายใส่ขวดเล็กสำหรับพกพา จะช่วยประหยัดมากกว่า แนะนำ KANDA TIMEMILD HAND 2IN1 SANITIZER กันดะ ไธม์มาย แฮนด์ 2 อิน 1 ซานนิไทเซอร์ เจลแอลกอฮอล์เจลล้างมือ ที่มีแอลกอฮอล์ 75%v/v และยังมีส่วนผสมของอโลเวร่าซึ่งช่วยให้มือนุ่ม ไม่ทำให้ผิวแห้ง

3 ขั้นตอนการทำความสะอาดมือด้วยเจลแอลกอฮอล์

1.การใช้เจลล้างมือหรือสเปรย์แอลกอฮอล์ให้ได้ผลดีมีประสิทธิภาพนั้น ต้องใช้ในจำนวนที่ไม่น้อยเกินไป

2.ถูให้ทั่วทั้งฝ่ามือ หลังมือ และข้อมือให้ชุ่ม

3.ปล่อยให้มือแห้ง โดยไม่ต้องเช็ดออกไม่ควรนำเจลหรือสเปรย์ล้างมือดังกล่าวไปใช้ในการล้างมือที่เปื้อนสารเคมี น้ำมัน หรือดิน แต่ควรจะล้างมือโดยใช้สบู่และน้ำสะอาด ชำระสารเคมี คราบน้ำมัน หรือสิ่งสกปรกออกจากมือ

โดยต้องล้างและฟอกสบู่ให้ทั่วฝ่ามือ หลังฝ่ามือ ซอกนิ้วมือ หลังมือ นิ้วโป้ง ซอกเล็บ รอบข้อมือ ควรถูอย่างช้าๆ ใช้เวลา 20 วินาทีขึ้นไปจึงได้ผล หลังจากล้างมือแล้วให้เช็ดมือให้แห้งด้วยผ้าสะอาดหรือซับด้วยกระดาษทิชชูก่อนไปสัมผัสร่างกายหรือหยิบจับสิ่งของ

“การล้างมือฟอกสบู่แบบรีบๆ คือ ถูมือไปมาอย่างรวดเร็วและรีบล้างออกด้วยน้ำ หรือใช้น้ำเปล่าล้างมืออย่างเดียว ยังไม่เพียงพอต่อการกำจัดเชื้อโรคออกไปจากฝ่ามือ ไม่สามารถป้องกันการติดเชื้อได้”

จากการทดลองในต่างประเทศ พบว่า ต้องใช้แอลกอฮอล์ที่มีความเข้มข้นเกิน 70% จึงจะสามารถทำลายไวรัสที่มีเปลือกหุ้ม เช่น SARS-CoV-2 หรือ ไวรัส COVID-19 ได้

โดยแอลกอฮอล์เมื่อละลายกับน้ำจะสามารถแพร่ผ่านเยื่อหุ้มเซลล์ได้ดีขึ้น จึงทำให้โปรตีนเสียสภาพ และยังทำให้เยื่อหุ้มเซลล์แตกและเข้าไปรบกวนระบบ metabolism ของเชื้อโรค ทำให้เชื้อโรคตายในที่สุด

ส่วนแอลกอฮอล์ที่มีเข้มข้นมากกว่า 90% จะทำให้โปรตีนด้านนอกของเยื่อหุ้มเซลล์เสียสภาพได้อย่างเดียว ความเข้มข้นของแอลกอฮอล์สูงเกินไปก็จะระเหยเร็วเกินไป ในขณะที่เจือจางก็จะออกฤทธิ์ฆ่าเชื้อโรคได้น้อยลง

ช่วยเสริมประสิทธิภาพในการฆ่าเชื้อ จึงเหมาะมากในการพกติดตัว เพื่อใช้ทำความสะอาด ก่อนและหลังรับประทานอาหาร ช่วยลดการสะสมของเชื้อโรค ลดการอุดตันรูขุมขนที่ทำให้เกิดสิวอุดตันและเกิดเป็นสิวอักเสบตามมา จึงเป็นการยับยั้งที่จุดเริ่มต้นของการเกิดสิว

การเกิดสิวเรื้อรังในแต่ละคนมีสาเหตุที่แตกต่างกัน รักษาสิว การดูแล ยับยั้งไม่ให้เกิดสิวขั้นรุนแรง โดยพื้นฐานของสภาพร่างกายและสภาพผิว รวมถึงลักษณะการใช้ชีวิตประจำวันที่แตกต่างกันก็เป็นตัวกระตุ้น แต่ปัจจัยหลักของสิวเรื้อรัง

อ่านเพิ่มเติม ได้ที่ โควิด การล้างมือ

ติดตามอ่านบทความดีๆ ได้ที่beautymustknow.com

กันแดด กันดะ มีวางจำหน่ายแล้วทั่วประเทศ สอบถามข้อมูลและเลือกซื้อสินค้าเพิ่มเติมได้ที่ Facebook : https://www.facebook.com/pg/kandabeauty.company/ website : Kandabeauty.com

โควิด การล้างมือ ใช้เจลแอลกอฮอล์ปลอดภัยถึงขนาดไหน